Gorączka to stan, gdy temperatura ciała rośnie w odpowiedzi na bodźce wewnętrzne lub zewnętrzne. To znak, że ciało zaczyna walczyć. Jest pierwotną reakcją organizmu na bakterie, wirusy i grzyby. Gorączka może pojawić się również w kontakcie z alergenem, substancjami chemicznymi, ciałem obcym, określonym pokarmem i wieloma innymi czynnikami. Czy skoro podwyższona temperatura pomaga walczyć z intruzami, powinna być zwalczana u dzieci?
Rodzaje gorączki
Gorączkę możemy podzielić ze względu na jej wysokość:
- lekka: 38 stopni C w ciągu dnia; 38,5 stopni C wieczorem,
- niska: 38,5 stopni C w pomiarze dziennym; 39 stopni C w pomiarze wieczornym,
- znaczna: 39 stopni C w ciągu dnia; 39,5-40,5 stopni C wieczorem,
- stan zagrożenia życia: 41 stopni C i więcej.
Wysokość temperatury nie musi być wyznacznikiem zaawansowania choroby, szczególnie w wypadku dzieci. U maluchów temperatura jest dynamiczniejsza niż u dorosłych, częściej zbliża się do granicy 40 stopni. Wcale nie musi to oznaczać, że choroba jest wyjątkowo ciężka. I odwrotnie — niekiedy poważne choroby, jak na przykład zapalenie opon mózgowych, mogą objawiać się stosunkowo niewysoką temperaturą – mówi dr Paulina Walasek – pediatra Poznań.
Kiedy nie należy zbijać gorączki?
Zarówno stan podgorączkowy, jak i gorączka to sygnały, że uruchomił się system odpornościowy. W wyniku podwyższenia temperatury wzrasta produkcja przeciwciał i proliferyzacja limfocytów. Organizm zaczyna szybciej pozbywać się toksyn oraz przyspiesza metabolizm. Ponadto dochodzi do zmniejszenia obecności cynku i żelaza we krwi, co sprawia, że drobnoustroje rozwijają się wolniej.
Badania wykazały, że niezbyt wysoka gorączka — nieprzekraczająca 38 stopni, może skrócić czas choroby oraz złagodzić symptomy.
Jeśli jednak gorączka utrzymuje się dłużej, przestaje być sprzymierzeńcem chorego, a staje się jego wrogiem. Prowadzi bowiem do osłabienia organizmu.
Kiedy należy podać leki przeciwgorączkowe dziecku?
Leki obniżające gorączkę powinniśmy podać dziecku, kiedy gorączka przekracza 38,5ºC (mierzona w odbycie). Taka temperatura może już wywoływać drgawki, które stanowią bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia dziecka.
W Polsce najpopularniejsze preparaty przeciwgorączkowe zawierają paracetamol lub ibuprofen. Najlepszą formą ich podania dziecku jest czopek. Leki podawane doustnie mogą zostać wyplute lub zwymiotowane. Czopki dodatkowo nie obciążają małego żołądka.
Kiedy zabrać gorączkujące dziecko do lekarza?
- Jeśli występują duże wahania temperatury
- Jeśli temperatura jest wysoka i trwa dłużej niż dwa dni
- Jeśli mały pacjent jest bardzo osłabiony
- Jeśli narasta skokowo i występuje wespół z innymi niepokojącymi objawami
Jakie konsekwencje ma wysoka gorączka?
Wzrost temperatury ciała do 40 stopni powoduje uszkodzenie komórek i zaburza procesy chemiczne w organizmie. Największe spustoszenie gorączka może siać w mózgu, który jest bardzo wrażliwy na wahania temperatury. Przy około 41 stopniach może dojść nawet to jego nieodwracalnego uszkodzenia.
Bardzo wysoka gorączka powoduje zaburzenia świadomości, mogą pojawiać się omdlenia i drgawki. Może dojść do odwodnienia i zatrzymania procesu pocenia. Warto także wiedzieć, że gorączka źle wpływa na wydolność serca. Przyspiesza jego akcję, zwiększa się zapotrzebowanie na tlen. Jeśli nie zostanie on dostarczony we właściwych ilościach, może dojść do zaburzeń rytmu serca, a nawet zatrzymania jego akcji.